(Εἰς φίλον παραπονεθέντα ὅτι δὲν ἐβοηθήθη παρὰ φίλου)
Φίλτατέ μου,
Μόλις πρὸ ὀλίγου μὲ κάποια, ὅπως διαισθάνθηκα, στενοχώρια μοῦ ἀνέφερες ὅτι ὁ φίλος σου Χ. σοῦ εἶπε ὅτι ἀδυνατεῖ νὰ σὲ βοηθήσει, γιατὶ δημιούργησες μόνος σου μία δυσχερὴ κατάσταση, στὴν ὁποία ταιριάζει, κατ' αὐτόν, ἡ παροιμία: Ὅπως ἔστρωσες θὰ κοιμηθεῖς. Ναί, αὐτὸ εἶναι ἀλήθεια, ἂν πρόκειται νὰ ἀντιμετωπίσεις μόνος σου τὴν κατάσταση. Ἂν ὅμως ἔχεις φίλο, τὰ πράγματα ἀλλάζουν, γιατὶ μιὰ ἄλλη παροιμία λέει ὅτι ὁ καλὸς ὁ φίλος στὴν ἀνάγκη φαίνεται.
Φυσικὰ ὁ καλὸς ὁ φίλος δὲν ἐξετάζει τὰ αἴτια ἕνεκα τῶν ὁποίων εἶναι κακοστρωμένη ἡ ζωή σου. Δὲν τὸν ἐνδιαφέρει ἂν ἐσὺ ἀπὸ λάθος σου τὴν ἔστρωσες ἔτσι ἢ ἂν βρέθηκες στὴν ἀνάγκη ἀπὸ ἀντικειμενικὲς δυσκολίες ἢ ἀπὸ κατατρέξιμο ἄλλων. Ἕνα τὸν ἐνδιαφέρει, ὅτι εἶσαι φίλος σὲ ἀνάγκη. Αὐτὸ τὸν παρακινεῖ νὰ τρέξει νὰ σὲ βγάλει ἀπὸ τὴν ἀνάγκη, ὅπως ὁ Χριστὸς ἔτρεξε νὰ σώσει τὸ ἀπολωλός, χωρὶς νὰ ἐξετάσει τὰ αἴτια τῆς ἀπωλείας του.
Μοῦ φαίνεται παράξενο νὰ σοῦ πῶ ὅτι πρέπει νὰ τὰ βγάλεις πέρα μονος σου, γιατὶ ἀπὸ λάθος σου ἔπεσες στὴ θάλασσα. Μοῦ φαίνεται δύσκολο νὰ σοῦ πῶ ὅτι πρέπει νὰ πληρώσεις μόνος σου γιὰ τὰ λάθη σου καὶ ὅτι δὲν εἶναι θέμα δικό μου νὰ συμβάλλω στὴν ἐξόφλησή τους.
Πράγματι ὁ κόσμος ἔτσι σκέπτεται, ἀλλὰ ὁ κόσμος εἶναι ἀτομιστής, δὲν εἶναι φίλος. Καὶ ἐγὼ θὰ ἤθελα ἡ σχέσις μας νὰ μὴν εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου, τοῦ ψυχρὰ ὑπολογιστικοῦ, ἀλλὰ νὰ κινεῖται μέσα σὲ ἄλλα ἐπίπεδα, ὅπου πνέει ἄλλος ἄνεμος.
Εἶσαι ὑπεύθυνος σὲ κάτι, ὁ Κύριος ποὺ σὲ ἔβαλε ἐκεῖ ξέρει τὸ γιατί. Εἶσαι ὑποχρεωμένος νὰ παίρνεις ἀποφάσεις καὶ ἀσφαλῶς θὰ κάνεις κάποια λάθη. Ἡ κατάστασις ποὺ ἀπορρέει ἀπ' αὐτὰ εἶναι μερικὲς φορὲς πολὺ δύσκολη. Στὴ θέση σου ἴσως δὲν θὰ ἔκανα αὐτὰ τὰ λάθη, ἀλλ' ὅμως εἶναι ἀναπόφευκτο νὰ ἔκανα κάποια. Ἔτσι δὲν μπορῶ οὔτε νὰ καυχηθῶ ὡς ἀλάνθαστος, οὔτε νὰ σὲ καταδικάσω νὰ τυραννιέσαι μέσα στὰ ἀνεπιδιόρθωτα λάθη σου, ὡς ἄξιος νὰ ὑποστεῖς τὶς συνέπειές τους.
Τὸ καθῆκον μου εἶναι νὰ κάνω ὅ,τι μπορῶ γιὰ νὰ βγοῦμε ἀπὸ τὴν ἐμπλοκή. Γιατὶ ἡ ὑπόθεσή σου καὶ ἡ ὑπευθυνότητά σου μὲ ἀφορᾶ, εἶναι καὶ δική μου. Δὲν μπορῶ νὰ ξεχωρίσω τὰ πραττόμενα ἀπὸ σένα καὶ τὶς κοσμικὲς συνέπειές τους ἀπὸ τὸ πρόσωπό μου, γιατὶ κάθε ἐνδοκόσμια συνέπεια τῶν πράξεών σου ἀντανακλᾶ καὶ σὲ μένα ποὺ ἀναμφίβολα ζῶ μέσα στὸν κόσμο.
Χάρηκες; Ἡ χαρά σου ἁπλώθηκε στὸ σύμπαν καὶ ἐφαίδρυνε τὴν ὕπαρξή μου. Λυπήθηκες; Ἡ λύπη σου βάρυνε τὴν ἀτμόσφαιρα καὶ τὸ βάρος αὐτὸ τὸ αἰσθάνθηκε ἡ καρδιά μου.
Αὐτὰ δὲν εἶναι λόγια ἐρωευμένου ποὺ ἀπευθύνονται σὲ στιγμὲς ἐμπνεύσεως στὸ ἕτερον ἥμισυ. Εἶναι λόγια βιωμένης ὀντολογίας, ὄχι ἀπὸ μένα τὸν ἀφιλοσόφητο καὶ ἀδύναμο νὰ βιώσει τέτοιες καταστάσεις, ἀλλὰ ἀπὸ τοὺς πατέρες ἐκείνους τοὺς ἁγίους, ποὺ αἰσθανόντουσαν μαζὶ μὲ τὸν Χριστὸ νὰ βαραίνει τοὺς ὤμους τους ἡ ἁμαρτία τοῦ κόσμου καὶ νὰ σκιρτᾶ ἡ καρδιά τους ἀπὸ τὴν ξένη χώρα.
Ὁ Χριστὸς ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου, ὅταν μᾶς καλεῖ νὰ γίνουμε μιμητὲς Του, μᾶς καλεῖ ἀσφαλῶς νὰ τὴν σηκώσουμε κι ἐμεῖς. Καὶ τί ἄλλο εἶναι ἡ ἄρσις τῆς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου ἀπὸ τὴν αἴσθηση τῆς πίκρας της βαθιὰ μέσ' στὴν καρδιά μας; Καὶ ὅταν μᾶς καλεῖ νὰ χαίρουμε μετὰ χαιρόντων σὲ τί ἄλλο μᾶς καλεῖ ἂν μὴ στὸ νὰ αἰσθανόμαστε τὴν χαρὰ τοῦ ἄλλου δική μας ἀπόλυτα χαρὰ καὶ ὄχι ἁπλῶς "σὰν δική μας".
Ἀγαπητέ μου φίλε,
Θὰ κατάλαβες ὅτι δὲν φιλολογῶ. Δὲν ἔχω καιρὸ γιὰ λογοτεχνικὲς ἐπιδείξεις. Ὀντολογῶ, μαρτυρώντας μιὰν ἀλήθεια, τῆς ὁποίας μικρὴ ἠλιαχτίδα ἐπέτρεψε ὁ Κύριος νὰ δῶ. Καὶ ἡ ἀλήθεια αὐτὴ εἶναι ὁλοφάνερη, τόσο ποὺ παραξενεύομαι ὅταν διαπιστώνω ὅτι δὲν εἶναι γενικὰ παραδεκτή.
Πονᾶς καὶ φωνάζεις. Ζῶ δίπλα σου στὸ ἴδιο δωμάτιο. Γιὰ νὰ μπορέσω ν' ἀναπαυθῶ πρέπει νὰ σὲ ἀνακουφίσω ἀπὸ τοὺς πόνους, ὥστε νὰ σταματήσεις νὰ φωνάζεις.
Τί κι ἂν τὸ κοινὸ δωμάτιό μας εἶναι μεγάλο ὅσο ἡ γῆ ἢ καὶ ἀκόμη μεγαλύτερο ὅσο τὸ σύμπαν; Ἡ κραυγή σου δὲν γίνεται αἰσθητὴ μόνο μὲ τ' αὐτιά. Οἱ ψυχότονοι εἶναι πιὸ διαπεραστικοὶ καὶ διασχίζουν τὶς ἀποστάσεις ἀκαριαίως.
Τώρα καταλαβαίνεις γιατί μερικὲς φορὲς δὲν μπορεῖς νὰ κοιμηθεῖς ἢ νομίζεις ὅτι κοιμᾶσαι, ἀλλὰ δὲν ξεκουράζεσαι. Εἶναι ἀπὸ τὶς ἀνθρώπινες οἰμωγὲς ποὺ ξεσκίζουν τὸ εἶναι σου ἀπ' τὰ πέρατα τοῦ κόσμου, ζωντανοῦ καὶ μή, τὶς ὁποῖες δὲν φρόντισες νὰ σβήσεις ἀπαλύνοντας τὸν πόνο ποὺ τὶς προκαλεῖ. Τώρα καταλαβαίνεις, ἐπίσης, γιατί, καμιὰ φορὰ σὲ καταλαμβάνει ἕνα ἀνεξήγητο κύμα γαλήνης καὶ χαρᾶς. Εἶναι ἀπὸ τὸ εὐχαριστῶ ποὺ ἀναδίδει ἡ ψυχὴ στὴν ὀποία συμπαραστάθηκες, ὑμνολογώντας τὸν Θεὸ γιὰ τὴν βοήθεια ποὺ τῆς ἔδωσε μὲ τὸ χέρι σου.
Ναί, Φίλε μου. Ὁ κόσμος εἶναι μικρὸς ὅσο ἕνα δωμάτιο. Ἡ δυσοσμία τῆς σήψεως τῶν πληγῶν σου πληγώνει τὴν ὕπαρξή μου καὶ ἂν δὲν τὶς πλύνω καὶ δὲν τὶς ἐξυγιάνω δὲν μπορῶ νὰ ὀσφρανθῶ τὰ εὐώδη ἀρώματα τῶν ἀνθέων τοῦ Θεοῦ. Ἔχω, λοιπόν, συμφέρον νὰ σὲ βοηθήσω, γιατὶ μόνον ἔτσι βοηθῶ τὸν ἑαυτό μου, ποὺ τόσο φίλαυτα ἀγαπῶ. Εἶμαι ὑποχρεωμένος νὰ σ' ἔχω φίλο μου γιὰ νὰ μπορῶ νὰ εἶμαι φίλος μὲ τὸν ἑαυτό μου. Πρέπει νὰ κάνω τὰ πάντα γιὰ σένα, φταῖς δὲν φταῖς γιὰ τὴν κατάστασή σου, γιατὶ ἐσὺ εἶσαι ὁ ἑαυτός μου, ἐσὺ εἶσαι ἐγώ.
Αὐτὴ εἶναι ὀντολογικὴ ἀλήθεια καὶ ἂν κανεὶς λέγει ὅτι ὅπως ἔστρωσες ἔτσι θὰ κοιμηθεῖς, νομίζοντας ὅτι αὐτὸς μπορεῖ νὰ κοιμηθεῖ ἀλλιῶς, πλανᾶται δυστυχῶς καὶ πρέπει νὰ τὸν βοηθήσουμε κι αὐτὸν νὰ τὸ καταλάβει, γιατὶ ἡ δική του ἀγρυπνία δὲν θὰ μᾶς ἀφήσει νὰ κοιμηθοῦμε.
Ἀπὸ τὸ βιβλίο "ΥΠΕΡ ΔΕ ΠΑΝΤΑ ΝΙΚΑ Η ΑΛΗΘΕΙΑ. Γράμματα σὲ φίλους γιὰ ἐπίκαιρα θέματα", Ἠλ. Χρήσιμου
Φίλτατέ μου,
Μόλις πρὸ ὀλίγου μὲ κάποια, ὅπως διαισθάνθηκα, στενοχώρια μοῦ ἀνέφερες ὅτι ὁ φίλος σου Χ. σοῦ εἶπε ὅτι ἀδυνατεῖ νὰ σὲ βοηθήσει, γιατὶ δημιούργησες μόνος σου μία δυσχερὴ κατάσταση, στὴν ὁποία ταιριάζει, κατ' αὐτόν, ἡ παροιμία: Ὅπως ἔστρωσες θὰ κοιμηθεῖς. Ναί, αὐτὸ εἶναι ἀλήθεια, ἂν πρόκειται νὰ ἀντιμετωπίσεις μόνος σου τὴν κατάσταση. Ἂν ὅμως ἔχεις φίλο, τὰ πράγματα ἀλλάζουν, γιατὶ μιὰ ἄλλη παροιμία λέει ὅτι ὁ καλὸς ὁ φίλος στὴν ἀνάγκη φαίνεται.
Μοῦ φαίνεται παράξενο νὰ σοῦ πῶ ὅτι πρέπει νὰ τὰ βγάλεις πέρα μονος σου, γιατὶ ἀπὸ λάθος σου ἔπεσες στὴ θάλασσα. Μοῦ φαίνεται δύσκολο νὰ σοῦ πῶ ὅτι πρέπει νὰ πληρώσεις μόνος σου γιὰ τὰ λάθη σου καὶ ὅτι δὲν εἶναι θέμα δικό μου νὰ συμβάλλω στὴν ἐξόφλησή τους.
Πράγματι ὁ κόσμος ἔτσι σκέπτεται, ἀλλὰ ὁ κόσμος εἶναι ἀτομιστής, δὲν εἶναι φίλος. Καὶ ἐγὼ θὰ ἤθελα ἡ σχέσις μας νὰ μὴν εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου, τοῦ ψυχρὰ ὑπολογιστικοῦ, ἀλλὰ νὰ κινεῖται μέσα σὲ ἄλλα ἐπίπεδα, ὅπου πνέει ἄλλος ἄνεμος.
Εἶσαι ὑπεύθυνος σὲ κάτι, ὁ Κύριος ποὺ σὲ ἔβαλε ἐκεῖ ξέρει τὸ γιατί. Εἶσαι ὑποχρεωμένος νὰ παίρνεις ἀποφάσεις καὶ ἀσφαλῶς θὰ κάνεις κάποια λάθη. Ἡ κατάστασις ποὺ ἀπορρέει ἀπ' αὐτὰ εἶναι μερικὲς φορὲς πολὺ δύσκολη. Στὴ θέση σου ἴσως δὲν θὰ ἔκανα αὐτὰ τὰ λάθη, ἀλλ' ὅμως εἶναι ἀναπόφευκτο νὰ ἔκανα κάποια. Ἔτσι δὲν μπορῶ οὔτε νὰ καυχηθῶ ὡς ἀλάνθαστος, οὔτε νὰ σὲ καταδικάσω νὰ τυραννιέσαι μέσα στὰ ἀνεπιδιόρθωτα λάθη σου, ὡς ἄξιος νὰ ὑποστεῖς τὶς συνέπειές τους.
Τὸ καθῆκον μου εἶναι νὰ κάνω ὅ,τι μπορῶ γιὰ νὰ βγοῦμε ἀπὸ τὴν ἐμπλοκή. Γιατὶ ἡ ὑπόθεσή σου καὶ ἡ ὑπευθυνότητά σου μὲ ἀφορᾶ, εἶναι καὶ δική μου. Δὲν μπορῶ νὰ ξεχωρίσω τὰ πραττόμενα ἀπὸ σένα καὶ τὶς κοσμικὲς συνέπειές τους ἀπὸ τὸ πρόσωπό μου, γιατὶ κάθε ἐνδοκόσμια συνέπεια τῶν πράξεών σου ἀντανακλᾶ καὶ σὲ μένα ποὺ ἀναμφίβολα ζῶ μέσα στὸν κόσμο.
Χάρηκες; Ἡ χαρά σου ἁπλώθηκε στὸ σύμπαν καὶ ἐφαίδρυνε τὴν ὕπαρξή μου. Λυπήθηκες; Ἡ λύπη σου βάρυνε τὴν ἀτμόσφαιρα καὶ τὸ βάρος αὐτὸ τὸ αἰσθάνθηκε ἡ καρδιά μου.
Αὐτὰ δὲν εἶναι λόγια ἐρωευμένου ποὺ ἀπευθύνονται σὲ στιγμὲς ἐμπνεύσεως στὸ ἕτερον ἥμισυ. Εἶναι λόγια βιωμένης ὀντολογίας, ὄχι ἀπὸ μένα τὸν ἀφιλοσόφητο καὶ ἀδύναμο νὰ βιώσει τέτοιες καταστάσεις, ἀλλὰ ἀπὸ τοὺς πατέρες ἐκείνους τοὺς ἁγίους, ποὺ αἰσθανόντουσαν μαζὶ μὲ τὸν Χριστὸ νὰ βαραίνει τοὺς ὤμους τους ἡ ἁμαρτία τοῦ κόσμου καὶ νὰ σκιρτᾶ ἡ καρδιά τους ἀπὸ τὴν ξένη χώρα.
Ὁ Χριστὸς ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου, ὅταν μᾶς καλεῖ νὰ γίνουμε μιμητὲς Του, μᾶς καλεῖ ἀσφαλῶς νὰ τὴν σηκώσουμε κι ἐμεῖς. Καὶ τί ἄλλο εἶναι ἡ ἄρσις τῆς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου ἀπὸ τὴν αἴσθηση τῆς πίκρας της βαθιὰ μέσ' στὴν καρδιά μας; Καὶ ὅταν μᾶς καλεῖ νὰ χαίρουμε μετὰ χαιρόντων σὲ τί ἄλλο μᾶς καλεῖ ἂν μὴ στὸ νὰ αἰσθανόμαστε τὴν χαρὰ τοῦ ἄλλου δική μας ἀπόλυτα χαρὰ καὶ ὄχι ἁπλῶς "σὰν δική μας".
Ἀγαπητέ μου φίλε,
Θὰ κατάλαβες ὅτι δὲν φιλολογῶ. Δὲν ἔχω καιρὸ γιὰ λογοτεχνικὲς ἐπιδείξεις. Ὀντολογῶ, μαρτυρώντας μιὰν ἀλήθεια, τῆς ὁποίας μικρὴ ἠλιαχτίδα ἐπέτρεψε ὁ Κύριος νὰ δῶ. Καὶ ἡ ἀλήθεια αὐτὴ εἶναι ὁλοφάνερη, τόσο ποὺ παραξενεύομαι ὅταν διαπιστώνω ὅτι δὲν εἶναι γενικὰ παραδεκτή.
Πονᾶς καὶ φωνάζεις. Ζῶ δίπλα σου στὸ ἴδιο δωμάτιο. Γιὰ νὰ μπορέσω ν' ἀναπαυθῶ πρέπει νὰ σὲ ἀνακουφίσω ἀπὸ τοὺς πόνους, ὥστε νὰ σταματήσεις νὰ φωνάζεις.
Τί κι ἂν τὸ κοινὸ δωμάτιό μας εἶναι μεγάλο ὅσο ἡ γῆ ἢ καὶ ἀκόμη μεγαλύτερο ὅσο τὸ σύμπαν; Ἡ κραυγή σου δὲν γίνεται αἰσθητὴ μόνο μὲ τ' αὐτιά. Οἱ ψυχότονοι εἶναι πιὸ διαπεραστικοὶ καὶ διασχίζουν τὶς ἀποστάσεις ἀκαριαίως.
Τώρα καταλαβαίνεις γιατί μερικὲς φορὲς δὲν μπορεῖς νὰ κοιμηθεῖς ἢ νομίζεις ὅτι κοιμᾶσαι, ἀλλὰ δὲν ξεκουράζεσαι. Εἶναι ἀπὸ τὶς ἀνθρώπινες οἰμωγὲς ποὺ ξεσκίζουν τὸ εἶναι σου ἀπ' τὰ πέρατα τοῦ κόσμου, ζωντανοῦ καὶ μή, τὶς ὁποῖες δὲν φρόντισες νὰ σβήσεις ἀπαλύνοντας τὸν πόνο ποὺ τὶς προκαλεῖ. Τώρα καταλαβαίνεις, ἐπίσης, γιατί, καμιὰ φορὰ σὲ καταλαμβάνει ἕνα ἀνεξήγητο κύμα γαλήνης καὶ χαρᾶς. Εἶναι ἀπὸ τὸ εὐχαριστῶ ποὺ ἀναδίδει ἡ ψυχὴ στὴν ὀποία συμπαραστάθηκες, ὑμνολογώντας τὸν Θεὸ γιὰ τὴν βοήθεια ποὺ τῆς ἔδωσε μὲ τὸ χέρι σου.
Ναί, Φίλε μου. Ὁ κόσμος εἶναι μικρὸς ὅσο ἕνα δωμάτιο. Ἡ δυσοσμία τῆς σήψεως τῶν πληγῶν σου πληγώνει τὴν ὕπαρξή μου καὶ ἂν δὲν τὶς πλύνω καὶ δὲν τὶς ἐξυγιάνω δὲν μπορῶ νὰ ὀσφρανθῶ τὰ εὐώδη ἀρώματα τῶν ἀνθέων τοῦ Θεοῦ. Ἔχω, λοιπόν, συμφέρον νὰ σὲ βοηθήσω, γιατὶ μόνον ἔτσι βοηθῶ τὸν ἑαυτό μου, ποὺ τόσο φίλαυτα ἀγαπῶ. Εἶμαι ὑποχρεωμένος νὰ σ' ἔχω φίλο μου γιὰ νὰ μπορῶ νὰ εἶμαι φίλος μὲ τὸν ἑαυτό μου. Πρέπει νὰ κάνω τὰ πάντα γιὰ σένα, φταῖς δὲν φταῖς γιὰ τὴν κατάστασή σου, γιατὶ ἐσὺ εἶσαι ὁ ἑαυτός μου, ἐσὺ εἶσαι ἐγώ.
Αὐτὴ εἶναι ὀντολογικὴ ἀλήθεια καὶ ἂν κανεὶς λέγει ὅτι ὅπως ἔστρωσες ἔτσι θὰ κοιμηθεῖς, νομίζοντας ὅτι αὐτὸς μπορεῖ νὰ κοιμηθεῖ ἀλλιῶς, πλανᾶται δυστυχῶς καὶ πρέπει νὰ τὸν βοηθήσουμε κι αὐτὸν νὰ τὸ καταλάβει, γιατὶ ἡ δική του ἀγρυπνία δὲν θὰ μᾶς ἀφήσει νὰ κοιμηθοῦμε.
Ἀπὸ τὸ βιβλίο "ΥΠΕΡ ΔΕ ΠΑΝΤΑ ΝΙΚΑ Η ΑΛΗΘΕΙΑ. Γράμματα σὲ φίλους γιὰ ἐπίκαιρα θέματα", Ἠλ. Χρήσιμου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου